03.12.2011, 20:31
Aşure günü ve gecesi
Muharrem ayinin onuncu günü Aşure günüdür. Muharrem ayi, Kur'an-i kerimde, kiymet verilen dört aydan biridir. Muharremin birinci günü oruç tutmak, o senenin tamamini oruç tutmak gibi faziletlidir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Ramazandan sonra en faziletli oruç, Muharrem ayinda tutulan oruçtur.) [Müslim]
Bu ayin en kiymetli gecesi de Aşure gecesidir. Allahü teâlâ, birçok dualari Aşure günü kabul etmiştir. Hazret-i Âdem'in tevbesinin kabul olmasi, Hazret-i Nuh'un tufandan kurtulmasi, Hazret-i Yunus'un baliğin karnindan çikmasi, Hazret-i İbrahim'in ateşte yanmamasi, Hazret-i İdris'in canli olarak göğe çikarilmasi, Hazret-i Yakub'un, oğlu Hazret-i Yusuf'a kavuşmasi, Hazret-i Yusuf'un kuyudan çikmasi, Hazret-i Eyyüb'ün hastaliktan kurtulmasi, Hazret-i Musa'nin Kizildeniz'i geçmesi, Hazret-i İsa'nin doğumu ve ölümden kurtulup, diri olarak göğe çikarilmasi Aşure günü oldu.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Aşure günü Nuh aleyhisselamin gemisi, Cudi dağina indirildi. O gün Nuh ve yanindakiler, Allahü teâlâya şükür için oruçlu idiler. Hayvanlar da hiç bir şey yememişti. Allahü teâlâ denizi, beni İsrail için, aşure günü yardi. Yine Aşure günü Allahü teâlâ Adem aleyhisselamin ve Yunus aleyhisselamin kavminin tevbesini kabul etti. İbrahim aleyhisselam da o gün doğdu.) [Taberani]
Öteden beri Kureyş de, Resulullah da Aşure günü oruç tutardi. Medine’ye gelince de yine o gün oruç tuttu ve tutulmasini emretti. (Buhari, Müslim, Tirmizi, Ebu Davud)
Medine’de aşure günü oruç tutan Peygamber efendimiz, Yahudilerin de oruç tuttuklarini gördü. (Niye oruç tutuyorsunuz?) diye sordu. Onlar da, (Allah’in İsrail oğullarini düşmanindan kurtardiği bir gündür, Musa bu günde oruç tuttuğu için) dediler. Resulullah efendimiz de, Müslümanlarin bugün oruç tutmalarinin sebebini anlatmak için, (Ben Musa aleyhisselama sizden daha layikim) buyurdu. (Buhari, Müslim, Ebu Davud)
Aşure günü yapilmasi iyi olan işler:
1- Aşure günü oruç tutmak sünnettir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Aşure günü oruç tutanin, bir yillik günahlari affolur.) [Müslim, Tirmizi, İ. Ahmed, Taberani]
(Aşure günü bir gün önce, bir gün sonra da tutarak Yahudilere muhalefet edin.) [İ.Ahmed] [Yalniz Aşure günü oruç tutmak mekruhtur. Bir gün öncesi veya bir gün sonrasi ile tutmali!]
(Aşurenin faziletinden faydalanin! Bu mübarek günde oruç tutan, melekler, peygamberler, şehidler ve salihlerin ibadetleri kadar sevaba kavuşur.) [Şir’a]
[Yalniz Aşure günü oruç tutmak mekruhtur. Bir gün öncesi veya bir gün sonrasi ile tutmali!]
Peygamber efendimiz bir gün öğleye doğru buyurdu ki:
(Herkese duyurun! Bugün bir şey yiyen, akşama kadar yemesin, oruçlu gibi dursun! Bir şey yemeyen de oruç tutsun! Çünkü bugün Aşure günüdür.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud]
Peygamber efendimiz, bugün bir hurmayi mübarek ağzinda islatip çocuklarin ağzina verirdi. Çocuklar, Resulullahin mucizesi olarak akşama kadar bir şey yiyip içmezlerdi. Bugün bazi hayvanlarin bile bir şey yemediği bildirilmiştir. Bir avci, Aşure günü, bir geyik yakaladi. Geyik, yavrularini emzirip akşamdan sonra dönmek üzere, avcinin izin vermesi için, Resulullah efendimizden, şefaat istedi. Avci, geyiğin akşama kalmadan hemen gelmesini isteyince, geyik, (Bugün Aşure günüdür. Bugünün hürmetine yavrularimizi emzirmeyiz. Onun için akşamdan sonra gelmek için izin istedim) dedi. Bunu duyan avci, geyiği Resulullaha hediye etti. O da, geyiği serbest birakti.
2- Sila-i rahim yapmali. Yani akrabayi ziyaret edip, hediye ile veya çeşitli yardim ile gönüllerini almali. Hadis-i şerifte, (Sila-i rahmi terk eden, Aşure günü akrabasini ziyaret ederse, Yahya ve İsa’nin sevabi kadar ecre kavuşur) buyuruldu. (Şir’a)
3- Sadaka vermek sünnettir, ibadettir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, zerre kadar sadaka veren, Uhud Daği kadar sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)
(Bugün ibadettir) diye aşure pişirmek günahtir. Aşurenin bugüne mahsus ibadet olmadiğini bilerek, bugün aşure veya başka tatli yapmak günah olmaz, sevap olur. Bu inceliği iyi anlamali. Tedavi niyetiyle sürme çeken bugün de sürmelenebilir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü ismidle sürmelenen, göz ağrisi görmez) buyuruldu. (Hakim)
4- Çok selam vermeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, on Müslümana selam veren, bütün Müslümanlara selam vermiş gibi sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)
5- Çoluk çocuğunu sevindirmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, aile efradinin nafakasini geniş tutanin, bütün yil nafakasi geniş olur) buyuruldu. (Beyheki)
6- Gusletmeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü gusleden mümin, günahlardan temizlenir) buyuruldu. (Şir'a) [Bu sevaplar, itikadi düzgün olan, namaz kilan ve haramlardan kaçan mümin içindir. Bunlara riayet etmeyen kimse, Aşure günü, bir değil, defalarca gusletse, günahlari affolmaz.]
7- İlim öğrenmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, ilim öğrenilen veya Allahü teâlâyi zikredilen bir yerde, biraz oturan, Cennete girer) buyuruldu. Bu gece ilim olarak, ehl-i sünnete uygun bir kitap, [mesela İslam Ahlaki veya Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye] okumalidir. Ayrica Kur’an-i kerim okumali, kazasi olan kaza namazi kilmali. (Şir’a)
Hazret-i Hüseyin, 10 Muharremde şehid edildi. O yüce imamin şehid edilmesi, elbette bütün müslümanlar için büyük musibet ve üzüntüdür. Hazret-i Ömer, Hazret-i Osman, Hazret-i Ali ve Hazret-i Hamza’nin şehid edilmeleri de, böyle büyük musibet ve üzüntüdür. Fakat, Peygamber efendimiz, Hazret-i Hamza’nin şehid edildiği günün yildönümlerinde matem [yas] tutmadi. Matem tutmayi da emretmedi. Matem yasak olmasaydi, herkesten önce Peygamber efendimizin ölümü için matem tutulurdu. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Matem tutan, ölmeden tevbe etmezse, kiyamette şiddetli azap görür.) [Müslim]
(İki şey vardir ki, insani küfre sürükler. Birincisi, birinin soyuna sövmek, ikincisi, ölü için matem tutmaktir.) [Müslim]
Hicri yilbaşinda okunan bu dua, Aşure günü de okunabilir:
(Elhamdülillâhi Rabbil-âlemîn. Vessalâtü vesselâmü alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve sahbihî ecmaîn. Allahümme entel-ebediyyü'l-kadîm, el-hayyül-kerîm, el-hannân, el-mennân. Hâzihî senetün cedîdetün. Es'elüke fîhe'l-ismete mineşşeytânirracîm, vel avne alâ hâzihin-nefsil-emmâreti bissûi vel-iştiğâle bimâ yukarribünî ileyke, yâ zel-celâli vel-ikrâm, birahmetike yâ erhamerrâhimîn. Ve sallallâhu ve selleme alâ seyyidinâ ve nebiyyinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve sahbihî ve ehl-i beytihî ecmaîn.)
Muharrem ayinin onuncu günü Aşure günüdür. Muharrem ayi, Kur'an-i kerimde, kiymet verilen dört aydan biridir. Muharremin birinci günü oruç tutmak, o senenin tamamini oruç tutmak gibi faziletlidir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Ramazandan sonra en faziletli oruç, Muharrem ayinda tutulan oruçtur.) [Müslim]
Bu ayin en kiymetli gecesi de Aşure gecesidir. Allahü teâlâ, birçok dualari Aşure günü kabul etmiştir. Hazret-i Âdem'in tevbesinin kabul olmasi, Hazret-i Nuh'un tufandan kurtulmasi, Hazret-i Yunus'un baliğin karnindan çikmasi, Hazret-i İbrahim'in ateşte yanmamasi, Hazret-i İdris'in canli olarak göğe çikarilmasi, Hazret-i Yakub'un, oğlu Hazret-i Yusuf'a kavuşmasi, Hazret-i Yusuf'un kuyudan çikmasi, Hazret-i Eyyüb'ün hastaliktan kurtulmasi, Hazret-i Musa'nin Kizildeniz'i geçmesi, Hazret-i İsa'nin doğumu ve ölümden kurtulup, diri olarak göğe çikarilmasi Aşure günü oldu.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Aşure günü Nuh aleyhisselamin gemisi, Cudi dağina indirildi. O gün Nuh ve yanindakiler, Allahü teâlâya şükür için oruçlu idiler. Hayvanlar da hiç bir şey yememişti. Allahü teâlâ denizi, beni İsrail için, aşure günü yardi. Yine Aşure günü Allahü teâlâ Adem aleyhisselamin ve Yunus aleyhisselamin kavminin tevbesini kabul etti. İbrahim aleyhisselam da o gün doğdu.) [Taberani]
Öteden beri Kureyş de, Resulullah da Aşure günü oruç tutardi. Medine’ye gelince de yine o gün oruç tuttu ve tutulmasini emretti. (Buhari, Müslim, Tirmizi, Ebu Davud)
Medine’de aşure günü oruç tutan Peygamber efendimiz, Yahudilerin de oruç tuttuklarini gördü. (Niye oruç tutuyorsunuz?) diye sordu. Onlar da, (Allah’in İsrail oğullarini düşmanindan kurtardiği bir gündür, Musa bu günde oruç tuttuğu için) dediler. Resulullah efendimiz de, Müslümanlarin bugün oruç tutmalarinin sebebini anlatmak için, (Ben Musa aleyhisselama sizden daha layikim) buyurdu. (Buhari, Müslim, Ebu Davud)
Aşure günü yapilmasi iyi olan işler:
1- Aşure günü oruç tutmak sünnettir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Aşure günü oruç tutanin, bir yillik günahlari affolur.) [Müslim, Tirmizi, İ. Ahmed, Taberani]
(Aşure günü bir gün önce, bir gün sonra da tutarak Yahudilere muhalefet edin.) [İ.Ahmed] [Yalniz Aşure günü oruç tutmak mekruhtur. Bir gün öncesi veya bir gün sonrasi ile tutmali!]
(Aşurenin faziletinden faydalanin! Bu mübarek günde oruç tutan, melekler, peygamberler, şehidler ve salihlerin ibadetleri kadar sevaba kavuşur.) [Şir’a]
[Yalniz Aşure günü oruç tutmak mekruhtur. Bir gün öncesi veya bir gün sonrasi ile tutmali!]
Peygamber efendimiz bir gün öğleye doğru buyurdu ki:
(Herkese duyurun! Bugün bir şey yiyen, akşama kadar yemesin, oruçlu gibi dursun! Bir şey yemeyen de oruç tutsun! Çünkü bugün Aşure günüdür.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud]
Peygamber efendimiz, bugün bir hurmayi mübarek ağzinda islatip çocuklarin ağzina verirdi. Çocuklar, Resulullahin mucizesi olarak akşama kadar bir şey yiyip içmezlerdi. Bugün bazi hayvanlarin bile bir şey yemediği bildirilmiştir. Bir avci, Aşure günü, bir geyik yakaladi. Geyik, yavrularini emzirip akşamdan sonra dönmek üzere, avcinin izin vermesi için, Resulullah efendimizden, şefaat istedi. Avci, geyiğin akşama kalmadan hemen gelmesini isteyince, geyik, (Bugün Aşure günüdür. Bugünün hürmetine yavrularimizi emzirmeyiz. Onun için akşamdan sonra gelmek için izin istedim) dedi. Bunu duyan avci, geyiği Resulullaha hediye etti. O da, geyiği serbest birakti.
2- Sila-i rahim yapmali. Yani akrabayi ziyaret edip, hediye ile veya çeşitli yardim ile gönüllerini almali. Hadis-i şerifte, (Sila-i rahmi terk eden, Aşure günü akrabasini ziyaret ederse, Yahya ve İsa’nin sevabi kadar ecre kavuşur) buyuruldu. (Şir’a)
3- Sadaka vermek sünnettir, ibadettir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, zerre kadar sadaka veren, Uhud Daği kadar sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)
(Bugün ibadettir) diye aşure pişirmek günahtir. Aşurenin bugüne mahsus ibadet olmadiğini bilerek, bugün aşure veya başka tatli yapmak günah olmaz, sevap olur. Bu inceliği iyi anlamali. Tedavi niyetiyle sürme çeken bugün de sürmelenebilir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü ismidle sürmelenen, göz ağrisi görmez) buyuruldu. (Hakim)
4- Çok selam vermeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, on Müslümana selam veren, bütün Müslümanlara selam vermiş gibi sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)
5- Çoluk çocuğunu sevindirmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, aile efradinin nafakasini geniş tutanin, bütün yil nafakasi geniş olur) buyuruldu. (Beyheki)
6- Gusletmeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü gusleden mümin, günahlardan temizlenir) buyuruldu. (Şir'a) [Bu sevaplar, itikadi düzgün olan, namaz kilan ve haramlardan kaçan mümin içindir. Bunlara riayet etmeyen kimse, Aşure günü, bir değil, defalarca gusletse, günahlari affolmaz.]
7- İlim öğrenmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, ilim öğrenilen veya Allahü teâlâyi zikredilen bir yerde, biraz oturan, Cennete girer) buyuruldu. Bu gece ilim olarak, ehl-i sünnete uygun bir kitap, [mesela İslam Ahlaki veya Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye] okumalidir. Ayrica Kur’an-i kerim okumali, kazasi olan kaza namazi kilmali. (Şir’a)
Hazret-i Hüseyin, 10 Muharremde şehid edildi. O yüce imamin şehid edilmesi, elbette bütün müslümanlar için büyük musibet ve üzüntüdür. Hazret-i Ömer, Hazret-i Osman, Hazret-i Ali ve Hazret-i Hamza’nin şehid edilmeleri de, böyle büyük musibet ve üzüntüdür. Fakat, Peygamber efendimiz, Hazret-i Hamza’nin şehid edildiği günün yildönümlerinde matem [yas] tutmadi. Matem tutmayi da emretmedi. Matem yasak olmasaydi, herkesten önce Peygamber efendimizin ölümü için matem tutulurdu. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Matem tutan, ölmeden tevbe etmezse, kiyamette şiddetli azap görür.) [Müslim]
(İki şey vardir ki, insani küfre sürükler. Birincisi, birinin soyuna sövmek, ikincisi, ölü için matem tutmaktir.) [Müslim]
Hicri yilbaşinda okunan bu dua, Aşure günü de okunabilir:
(Elhamdülillâhi Rabbil-âlemîn. Vessalâtü vesselâmü alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve sahbihî ecmaîn. Allahümme entel-ebediyyü'l-kadîm, el-hayyül-kerîm, el-hannân, el-mennân. Hâzihî senetün cedîdetün. Es'elüke fîhe'l-ismete mineşşeytânirracîm, vel avne alâ hâzihin-nefsil-emmâreti bissûi vel-iştiğâle bimâ yukarribünî ileyke, yâ zel-celâli vel-ikrâm, birahmetike yâ erhamerrâhimîn. Ve sallallâhu ve selleme alâ seyyidinâ ve nebiyyinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve sahbihî ve ehl-i beytihî ecmaîn.)
